George Stojsavljevic / London / Septembar 2016
Draga braco i sestre, casni oce!
Meni je veoma velika cast i zadovoljstvo da nakon parastosa odrzan slavnim srpskim cetnickim vojvodama Dobroslavu Jevjdevicu i Momcilu Djujicu ( slava im), da reknem nekoliko reci o zivotnom djelu vojvode Dobroslava Jevdjevica koji je zajedno sa vojvodom Djujicem izveo na slobodu nase divne predahe, srpske cetnike i borce za slobodu neumrlog Djenerala Draze Mihailovica, vozda treceg srpskog ustanka.
Vojvoda Dobroslav Jevdjevic je rodjen 1895 godine u svestenickoj kuci u Bosanskom Milosevcu ispod istorijske gore Romanije gde su srpski hajduci borili i cuvali srpske tekovine i uvjek bivali pobednici nad srpskim neprijateljima.
Vec u mladim godinama, Vojvoda Jevdjevic se povezuje sa elitom srpskih nacionalista, osobito sa Mitrom Mitrinovicem i Vladom Gacinovicem u organizaciji ‘Mlada Bosna’. Kao clan te organazicije, ucestavao je u neuspelom atentatu 1908 na austrijskim djeneralom Pocorekom. Bio je iskljucen iz Sarajevske i svih drugi gimnazija Bosne i Hercegovine, pa je morao da predje u Beograd I nastavi skolovanje. U Beogradu se nasao, srodio I stanovao sa najvecim srpskim rodoljubom 20 veka, neumrlim Gavrilom Principom. Nakon atentata u Sarajevu 1914 godine, mladi Dobroslav je uhapsen, zajedno sa ostalima i osudjen kao maloletnik na dozivotnu robiju u Aradskoj tamnici. Oslobodjen po zavrsetku prvog svetskog rada pobedom Srpskog oruzja.
Izmedju dva rata proslog vjeka, bio je publicista I politicar. Tokom drugog svetskog rata, najpre je obavljao politicke duznosti u zapadnim srpskim krajevima. Godine 1942 dobio je zvanje cetnickog vojvode a 1944, postaje komandant JVuO za gorjnu Liku I Hrvatsko primorje, odnosno dva korpusa koja su postojala u tim krajevima – Licko-Kordunaskog I Promorskog korpusa. U svojoj memoarskoj knijzi Ratne Godine 1941-1945, porucnik Nedjo Plecas opisuje vojvodu Jevdjevica sledecim recima:
"On je svatio bolje nego iko drugi, da je posle ratne tragedije aprila 1941, bio najvazni posao da se spasu srpski zivoti. Tome cilju on bio sav posvetio. On je sve gledao srpskim ocima. Nije se zanosio ni saveznicima ni okupatorima ni prijateljima ni neprijateljima, vec je vagao na nacionalnom kantaru I motrio ko ce u kom momentu vise koristiti nasem narodnom interesu. U tom radu, on se ponekad ogresio o interese saveznika, cesto se gresio o interese okupatora, ali se nikada nije ogresio o interese srpskog naroda’’.
U emigraciji, vojvoda Jevdjevic je bio pocasni dozivotni predsednik organizacije srpskih cetnika Ravna Gora. Objavio je knjigu cetnickih novela ‘Kapi Krvi’ (1950) kao i knjige ‘Sarajevski Zaverenici’ (1953-1954) i ‘Od Indije do Srbije – Tri Hiljade Godina Srpske Istorje’ (1961). Osnovao je i uredjivao ‘Srpske Novine’. Umro u Rimu, 2 oktobra 1962 godine.
George Stojsavljevic
London
Septembar 2016
*****
If you would like to get in touch with me, Aleksandra, please feel free to contact me at ravnagora@hotmail.com
*****